سطوح پایین ویتامیندر  D  نوروپاتی محیطی دیابتی دردناک

6سپتامبر 2018- یک مطالعه ی منحصر به فرد برای کنترل دقیق ویتامین D، با در نظر گرفتن میزان قرار گرفتند در برابر نور خورشید فصلی و میزان فعالیت بدنی نشان داد: سطح ویتامین D یا 25-hydroxyvitamin D در بیماران مبتلا به نوروپاتی محیطی دردناک دیابتی (DPN) در مقایسه با افراد مبتلا به نوروپاتی محیطی دیابتیبدون درد، افراد دیابتی بدون نوروپاتی و افراد سالم، پایین تر است.
نویسنده ی ارشد این مقاله دکتر Solomon Tesfaye، متخصص غدد در بیمارستان سلطنتی هالامشایر، شفیلد، انگلستان، گفت:این اولین بار است که در مطالعه ای عوامل تاثیر گذار بر سطح ویتامین D [نور خورشید و فعالیت بدنی] کنترل شده اند. یافته های این مطالعه اهمیت زیادی دارد، زیرا DPN دردناک باعث ناراحتی و ناتوانی بسیاری از بیماران دیابتی می شود. مطالعات پیشین نه تنها قادر به کنترل دقیق میزان قرار گرفتن افراد در معرض نور خورشید فصلی و میزان فعالیت بدنی آنها نبودند، بلکه اکثر آنها تفاوتی بین افراد مبتلا به DPN دردناک و بدون درد قائل نشده اند. علاوه بر این، در مطالعات پیشین، ارزیابی دقیقی از نوروپاتی محیطی مانند اندازه گیری تراکم عصب در داخل اپیدرم پوست انجام نشد.

دکتر Tesfaye می گوید: یافته های این مطالعه بسیار اهمیت دارد، زیرا زمینه جدیدی از تحقیقات را بر روی محققان می گشاید، عارضه ی نوروپاتی محیطی دردناک بسیار رایج است و در 25٪ از بیماران مبتلا به دیابت مشاهده می شود، که در بسیاری از موارد تشخیص داده نمی شود و بیماران در سکوت از آن رنج می برند، زیرا معتقدند که این فقط بخشی از روند پیری است.
او افزود: تحقیقات کوچک، یافته های مبهمی از تاثیر مثبت تجویز مکمل های ویتامین D یا تزریق این ویتامین به بیماران مبتلا به DPN دردناک، ارائه نموده اند. این مقاله در روز 13 اوت در مجله ی Diabetic Medicine منتشر شد.

تفاوت بین DPN دردناک و بدون درد

در مجموع، 45 فرد سفید پوست اروپایی مبتلا به دیابت نوع 2 و 14 داوطلب سالم در این مطالعه شرکت کردند.افراد مبتلا به دیابت نوع 2 سپس به سه گروه دیگر تقسیم شدند: 17نفرباDPN دردناک ، 14 نفر با DPN بدون درد و 14 نفر که به DPN مبتلا نبودند.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید فصلی و فعالیت روزانه ی این افراد اندازه گیری شد، یک بیوپسی پوستی از ناحیه ی انتهای پای این افراد گرفته شد و مقدار 25 هیدروکسی ویتامینD در خون همه ی افراد شرکت کننده از ماه جولای تا سپتامبر (فصل تابستان) اندازه گیری شد. ارتباط ویتامینD با میزان عملکرد فیبرهای عصبی کوچک و بزرگ با استفاده از آزمون های حسی کمّی(quantitative sensory testing)، بیوپسی پوست و مطالعات هدایت عصبی بررسی گردید.
پس از تنظیم نتایج برای سن، شاخص توده بدنی، میزان فعالیت و قرار گرفتن در معرض نور خورشید، متوسط میزان ویتامین D در افراد مبتلا به DPN دردناک برابر با 34.9 نانومول در لیتر بود که نسبت به داوطلبین سالم(62.1 نانومول در لیتر)، افراد مبتلا به DPN بدون درد( 53.1 نانومول در لیتر) و افرادی که به DPN مبتلا نبودند(49.6 نانومول در لیتر) به طور قابل توجهی پایین تر بود.محققان اظهار داشتند ویتامینD تنها متغیر مستقل با نسبت شانس معکوس 1.11 است.
دکتر Tesfayeگفت که نتایج اندازه گیری نوروپاتی محیطی با استفاده از آزمون حسی سنجی کمّی(QST)  نشان داد که میزان ویتامینD پایین تر با آستانه ی تشخیص سرما در دمای پایین تر (غیر طبیعی) ارتباط دارد(r = 0.39, P = .02)  . بر اساس بیوپسی پوست، به عنوان استاندارد طلایی برای تشخیص و ارزیابی نوروپاتی فیبرهای عصبی کوچک، مشخص گردید: تراکم کمتر فیبرهای عصبی ساب اپیدرمال با سطوح پایین ویتامینD همبستگی دارد(r = 0.42, P = .01).

یکی از متخصصین غدد که در زمینه ی DPN تجربه ی فراوانی دارد، گفت: بیماران مبتلا به DPN دردناک، حساسیت کمتری نسبت به سرما داشتند، به عنوان مثال، تنها در دمای 11 درجه سانتیگراد، سرما را حس می کردند و تعداد فیبرهای عصبی کوچک در پوست آنها کاهش یافته بود.
نویسندگان این تحقیق می گویند: یافته های این تحقیق نشان می دهد که کمبود ویتامین D ممکن است به توسعه DPN دردناک از طریق پاتوژنز نوروپاتی فیبرهای عصبی کوچک، به ویژه با تاثیر بر گیرنده های درد یا  nociceptorها ، کمک کند.
دکتر Tesfayeخاطر نشان کرد که نه تنها تشخیصDPN دردناک کمتر از آنچه واقعا وجود دارد صورت می گیرد، بلکه حتی زمانی که این عارضه تشخیص داده شد، داروهای موثر کمی برای درمان آن در دسترس است.
درمان های فعلی، معمولا آمی تریپتیلین یا گاباپنتین و چند داروی دیگر است، که تنها در یک سوم از بیماران موثر است و تنها 50٪ از درد این افراد را بهبود می بخشند. عوارض جانبی این داروها قابل توجه و شایع هستند، به عبارت دیگر این داروها درد را از بین می برند اما بیمار را نیز می کشند.

محققان می گویند: اگر ما روش یا دارویی را شناسایی کنیم که از لحاظ فیزیولوژیک فعال باشد و درد را بدون عوارض جانبی بهبود بخشد، به یک پیروزی بزرگ دست خواهیم یافت.
با این حال، دکتر Tesfayeهشدار می دهد که این یک مطالعه کوچک و در مراحل اولیه ی خود است و تحقیقات بسیار بیشتر بالینی، تصادفی، دو سو کور و آینده نگر برای اثبات علیت بین سطح پایین ویتامینD  و DPN دردناک مورد نیاز است. اگر یک رابطه ی علیتی بین کمبود ویتامین D و DPN دردناک تأیید شود، این کشف تأثیر قابل توجهی بر عملکرد بالینی خواهد داشت، زیرا در این صورت ما به یک علت واضح برای غربالگری زودهنگام دست می یابیم و درمان DPN دردناک را با رفع کمبود ویتامینD  در افراد مبتلا بهDPN  دردناک آغاز خواهیم کرد.

منبع و سایت خبر:

Diabet Med. Published online August 13, 2018. Abstract

https://www.medscape.com/viewarticle/901641